Xudafərin körpüləri UNESCO-nun Dünya Mədəni İrs Siyahısına salına bilər - RƏSMİ

Müstəsna universal dəyəri, təkrarolunmaz landşaftı, yüksək memarlıq-mühəndis həlli, eləcə də, iki ölkə ərazisində yerləşdiyini nəzərə alaraq, Xudafərin körpülərinin UNESCO-nun Dünya Mədəni İrs Siyahısına salınması məqsədilə Azərbaycan Respublikası İran İslam Respublikası ilə birgə tədbirlərin həyata keçirilməsini nəzərdə tutur.

Bu barədə Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti məlumat yayıb.

Qeyd edək ki, cari il 18 oktyabr tarixində rəşadətli Azərbaycan Ordusu 1993-cü ildə Ermənistan Respublikasının silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilmiş Cəbrayıl rayonunun ərazisində yerləşən dünya əhəmiyyətli tarix-memarlıq abidəsi olan Xudafərin körpülərini işğaldan azad edib. Xudafərin körpülərinin üzərində 27 ildən sonra yenidən Azərbaycan Respublikasının üçgəngli bayrağı ucaldılıb.

Tikilmə tarixinə görə dövrünün möhtəşəm mühəndis qurğularından olan Xudafərin körpüləri Azərbaycan Respublikası ilə İran İslam Respublikasının dövlət sərhədində yerləşən möhtəşəm tarixi abidədir.

Xudafərin körpüləri Araz çayının şimal və cənub sahillərini birləşdirir. Tarixi İpək yolunun üzərində yerləşən 11 tağlı körpü (inv. 12) XI-XII əsrlərdə, 15 tağlı körpü (inv. 13) isə XIII əsrdə inşa olunmuşdur. Azərbaycan memarlığının unikal abidələrindən olan Xudafərin körpüləri Yaxın və Orta Şərq regionunun ən əzəmətli, ən məşhur körpülərindən hesab olunur.

Xudafərin körpüləri Böyük İpək Yolunun inkişafında mühüm rol oynamış və hərbi-strateji cəhətdən də müstəsna əhəmiyyətə malik olub.

15 aşırımlı körpünün antik dövrdə inşa edilmiş digər bir körpünün dayaqları üzərində tikildiyi ehtimal edilir. Coğrafi mövqeyinin əlverişli olması, yəni sahillərinin sal qayalarla əhatələnməsi burada körpünün tikilməsinə şərait yaradıb. Körpünün tağları bişmiş kərpicdən yığılsa da, doldurucu kimi çay daşından istifadə edilib.

15 aşırımlı körpüdən 750 metr aralıda yerləşən 11 aşırımlı körpünün tikinti materialı kimi yonulmuş sal qaya daşlarından istifadə edilib.

1993-cü ildə Cəbrayıl rayonu Ermənistan Respublikası silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edildikdən sonra Xudafərin körpüləri dağıntılara məruz qalıb. Bu da bir daha Ermənistan Respublikası tərəfindən “Silahlı münaqişə zamanı mədəni sərvətləri qorunması haqqında” UNESCO-nun 1954-cü il Haaqa Konvensiyası, “Dünya mədəni və təbii irsinin mühafizəsi haqqında” UNESCO-nun 1972-ci il Konvensiyası, “Arxeoloji irsin mühafizəsi haqqında” 1992-ci il Avropa Konvensiyası və digər beynəlxalq hüquq normalarının kobud şəkildə pozulmasının, bu ölkənin təcavüzkar siyasətini davam etdirməsinin göstəricisidir.

Əminik ki, qısa zamanda rəşadətli Azərbaycan Ordusu işğal altında olan bütün torpaqlarımızı azad edəcək və 30 ilə yaxın bir müddətdə dağıntılara məruz qalmış yurd yerlərimiz və bütün tarix-mədəniyyət abidələrimiz dövlətimizin bu sahədə həyata keçirdiyi fəaliyyətə uyğun şəkildə bərpa edilib yenidən xalqımıza qaytarılacaq.

Kateqoriya: Mədəniyyət | Baxışlar: 810
Oct 20, 2020 2:07 PM | Müəllif: NiNa.Az

Bu xəbərlərə baxın

www.NiNa.Az » Pulsuz Xidmətlər » Xəbərlər

xəbərlər, xeberler, xeber, xəbər,

son dəqiqə xəbərləri

, son xeber, son xəbər,

qaynar xəbər

, son deqiqe xeberleri,

herbi xeberler

, herbi hisse xeberi, esger xeberleri, yol qanunlari xeberi, prezident serencamlari,

daxili isler nazirliyi xeberleri

, polis xeberleri, qaynar xeberler, qaynar xeber,

qayda qanun xeberleri

, qaynar xəbərlər,

bbc xeberleri

, isti xeberler, media xeberleri, chat, tanisliq, chat tanisliq, azeri chat, azeri, chat mesaj, çat, çat tanışlıq, tanışlıq, azeri xeberler, media, bbc,

kriminal xeberler

, azerbaycan xeberleri, olkede ve dunyada bas veren en son xeberleri size catdirirq. Ana Xeber, Ana Xəbər, Aztv, Az Tv, Atv, A tv, Xezer Tv, Xezertv, Xezer Xeber, Xezer, ARB Tv, Arbtv, Lider, Lidertv, Lider tv, Spaces tv, Spacestv, Speyis tv, Speyistv, İdman Kanali, Kanal, Kanali, Kanalı, Idman Tv, Medeniyyet Tv, Medeniyyet, Mədəniyyət, Medeniyyettv . Xudaferin korpuleri UNESCO nun Dunya Medeni Irs Siyahisina salina biler RESMI Mustesna universal deyeri tekrarolunmaz landsafti yuksek memarliq muhendis helli elece de iki olke erazisinde yerlesdiyini nezere alaraq Xudaferin korpulerinin UNESCO nun Dunya Medeni Irs Siyahisina salinmasi meqsedile Azerbaycan Respublikasi Iran Islam Respublikasi ile birge tedbirlerin heyata kecirilmesini nezerde tutur Bu barede Medeniyyet Nazirliyi yaninda Medeni Irsin Qorunmasi Inkisafi ve Berpasi uzre Dovlet Xidmeti melumat yayib Qeyd edek ki cari il 18 oktyabr tarixinde resadetli Azerbaycan Ordusu 1993 cu ilde Ermenistan Respublikasinin silahli quvveleri terefinden isgal edilmis Cebrayil rayonunun erazisinde yerlesen dunya ehemiyyetli tarix memarliq abidesi olan Xudaferin korpulerini isgaldan azad edib Xudaferin korpulerinin uzerinde 27 ilden sonra yeniden Azerbaycan Respublikasinin ucgengli bayragi ucaldilib Tikilme tarixine gore dovrunun mohtesem muhendis qurgularindan olan Xudaferin korpuleri Azerbaycan Respublikasi ile Iran Islam Respublikasinin dovlet serhedinde yerlesen mohtesem tarixi abidedir Xudaferin korpuleri Araz cayinin simal ve cenub sahillerini birlesdirir Tarixi Ipek yolunun uzerinde yerlesen 11 tagli korpu inv 12 XI XII esrlerde 15 tagli korpu inv 13 ise XIII esrde insa olunmusdur Azerbaycan memarliginin unikal abidelerinden olan Xudaferin korpuleri Yaxin ve Orta Serq regionunun en ezemetli en meshur korpulerinden hesab olunur Xudaferin korpuleri Boyuk Ipek Yolunun inkisafinda muhum rol oynamis ve herbi strateji cehetden de mustesna ehemiyyete malik olub 15 asirimli korpunun antik dovrde insa edilmis diger bir korpunun dayaqlari uzerinde tikildiyi ehtimal edilir Cografi movqeyinin elverisli olmasi yeni sahillerinin sal qayalarla ehatelenmesi burada korpunun tikilmesine serait yaradib Korpunun taglari bismis kerpicden yigilsa da doldurucu kimi cay dasindan istifade edilib 15 asirimli korpuden 750 metr aralida yerlesen 11 asirimli korpunun tikinti materiali kimi yonulmus sal qaya daslarindan istifade edilib 1993 cu ilde Cebrayil rayonu Ermenistan Respublikasi silahli quvveleri terefinden isgal edildikden sonra Xudaferin korpuleri dagintilara meruz qalib Bu da bir daha Ermenistan Respublikasi terefinden Silahli munaqise zamani medeni servetleri qorunmasi haqqinda UNESCO nun 1954 cu il Haaqa Konvensiyasi Dunya medeni ve tebii irsinin muhafizesi haqqinda UNESCO nun 1972 ci il Konvensiyasi Arxeoloji irsin muhafizesi haqqinda 1992 ci il Avropa Konvensiyasi ve diger beynelxalq huquq normalarinin kobud sekilde pozulmasinin bu olkenin tecavuzkar siyasetini davam etdirmesinin gostericisidir Eminik ki qisa zamanda resadetli Azerbaycan Ordusu isgal altinda olan butun torpaqlarimizi azad edecek ve 30 ile yaxin bir muddetde dagintilara meruz qalmis yurd yerlerimiz ve butun tarix medeniyyet abidelerimiz dovletimizin bu sahede heyata kecirdiyi fealiyyete uygun sekilde berpa edilib yeniden xalqimiza qaytarilacaq