Koronavirus səbəbilə özünütəcrid dövründə qidalanma yenidən qurulmalıdır.
www.NiNa.Az xəbər verir ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı koronavirusun yayılması ilə əlaqədar Avropa ölkələrinin karantin təcrübəsini nəzərə alaraq qidalanma ilə bağlı tövsiyələr verib.
1. Plan hazırlayın və yalnız ehtiyac duyduğunuz məhsulları alın
Artıq görülmüş ehtiyatları yenidən nəzərdən keçirin. Sonra ailə rasionunu planlaşdırmağa başlayın, həftəlik qidalanma planı hazırlayın. Bu, niyə vacibdir? Düzgün plan üzrə alış-veriş etsəniz, xarab olmuş məhsulları atmaq məcburiyyətində qalmayacaqsınız və tələbatın çoxalması qiymətlərin artmasına səbəb olmayacaq, eyni zamanda hamı üçün bərabər miqdarda qida əldə etməyə imkan verəcək.
2. Təzə ərzaqlara üstünlük verin
Konservləşdirilmədən çox təzə meyvə və tərəvəzlərə üstünlük vermək tövsiyə olunur. Təzə ərzaq əldə etmək mümkün deyilsə, dondurulmuş meyvə və tərəvəzləri seçin, təzə ilə müqayisədə onlar qida dəyərini çox itirmir. Əgər təzə meyvə və ya tərəvəz, göyərti çox almısınızsa, onları dondurucuya yerləşdirin.
3. Evdə bişirin
Karantin kulinariya bacarıq və qabiliyyətlərinizi inkişaf etdirmək üçün əlverişli vaxtdır. İndi hətta çoxdan arzulanan reseptləri hazırlamaq imkanınız ola bilər.
4. Məhsul çatdırılma xidmətindən istifadə edin
Karantin zamanı mağazaya düşməmək daha yaxşıdır. Özünüz heç bir şey bişirə bilmirsinizsə, hazır yeməklərin çatdırılma xidmətindən istifadə edə bilərsiniz. Ödənişin təmassız olması və kuryerin hər şeyi səliqəli şəkildə qapıda qoyması vacibdir. Məhsulların düzgün qablaşdırmada və lazımi temperaturda gəlməsi mühümdür.
5. Yemək qaydalarına əməl edin
Xəstəlikdən qorunmaq üçün aşağıdakılardan əmin olmaq lazımdır:
- əllər, mətbəx və qablar təmiz olmalıdır;
- yeməyi diqqətlə bişirin;
- yeməkləri tövsiyə olunan temperaturda saxlayın;
- təmiz sudan və təzə məhsullardan istifadə edin;
6. Duzu məhdudlaşdırın
Əgər ərzaqlar təzə deyilsə, daha çox dondurulmuş qidalar və ya konservləşdirilmiş məhsullar yeməyə başlamısınızsa, yeməyin duzunun az olmasına diqqət yetirilməlidir. Hazır qidalar və konservlər çox miqdarda duz ehtiva edir. ÜST gündə 5 qramdan az duz istifadə etməyi məsləhət görür.
Konservləşdirilmiş yeməklərdən imtina etmək mümkün olmadıqda, natrium duz miqdarını azaltmaq üçün konservləşdirilmiş tərəvəzləri yuya bilərsiniz. Turşu qidalarının tərkibində çox miqdarda natrium duzları olduğunu da unutmayın. Bişmiş yemək təzə və dadsız olmalıdırmı? Duz əvəzinə ədviyyatları sınayın və ətirli bitkilərdən istifadə edə bilərsiniz.
7. Şəkər az yeyin
Şirniyyat istəyirsinizsə, təzə meyvələrə üstünlük vermək daha yaxşıdır. Təzə meyvə olmasa belə seçim çoxdur. Dondurulmuş, qurudulmuş meyvələrdən, kompotlardan istifadə edə bilərsiniz, ancaq bunların hamısının kifayət qədər şəkər ehtiva etdiyini unutmayın. Tərkibində daha az yağ, şəkər olan desertlər seçmək və adi porsiyanı iki dəfə azaltmaq daha yaxşıdır.
8. Daha az yağ yeyilməlidir
Qızardılmış yeməkləri qaynadılmış məhsula dəyişməklə yağ miqdarını azaltmaq olar. Qızartma yeməklərdən imtina etməklə yağ miqdarı kəskin azalacaq. Belə yemək darıxdırıcıdır? Onda heç olmasa sobada bişmiş yeməklərə üstünlük verin, qızartmaya yox. Qızartmalardan hələ də imtina edə bilmirsinizsə, üzüm, zeytun və günəbaxan kimi doymamış yağlardan istifadə etmək daha yaxşıdır. Tərkibində doymamış yağlar olan qidalara (balıq və qoz-fındıq kimi) üstünlük verin.
Karantin ərzində daha az mal əti, quş əti (dərisini mütləq soyun) yeyiməlidir, donuz piyi və palma yağlarını azaltmağa çalışın. Trans yağları tamamilə aradan qaldırmaq daha yaxşıdır. Hidrogenləşdirilmiş yağ tərkibli ərzaqlar alanda etiketlərini diqqətlə oxuyun. Yadda saxlayın ki, qızardılmış qidalar, həmçinin peçenye, dondurulmuş pizza, kraker və marqarinin tərkibinə yüksək miqdarda trans yağlar daxildir.
9. Bədənin lif ilə (sellüloza) doyması lazımdır
Lif sağlam həzm sisteminin açarıdır. Bundan əlavə, lif bədəni qidalandırdığı üçün çox yeməməyə kömək edir. Lifin əsas mənbələri meyvə və tərəvəz, həmçinin müxtəlif taxıl məhsullarıdır: yulaf, qəhvəyi düyü, kuinoa, buğda çörəyi və s.
11. Spirtli içkilərdən imtina edin və ya azaldın
Alkoqol yalnız şüuru dəyişdirmir və asılılıq yaratmır, eyni zamanda immunitet sisteminin reaksiyasını əhəmiyyətli dərəcədə zəiflədir. Alkoqol içmək immuniteti çox zəiflədir və orqanizm COVID-19 daxil olmaqla xəstəliklərə qarşı çıxa bilməz. Spirtli içkilərdən xüsusilə karantində imtina etmək lazımdır. Alkoqol psixoaktiv maddə olduğundan adekvat qərarvermə qabiliyyətinə də təsir göstərir. Digər əks nəticəsi odur ki, spirt bəzi dərmanların müalicəvi xüsusiyyətlərini zəiflədə bilər və ya başqalarının təsirini artıra bilər.
12. Birlikdə ailə yeməklərindən həzz alın
Bir çox ailə üçün karantin masa ətrafında birlikdə toplana bildiyi nadir imkandır. ÜST açıqlayıb ki, karantin günləri həm uşağa şəxsi gigiyena qaydalarını öyrətmək, həm də sağlam yemək bacarıqlarını aşılamaq üçün fürsət kimi dəyərləndirilə bilər.
Məsələn, uşaqların menyu seçməsinə icazə verin. Sadə yeməkləri birlikdə bişirin, qalan yeməyi necə saxlayacağınızı, çiy ət və balıqları ayrı kəsməyin, saxlamağın vacibliyini və mətbəxin necə təmizlənməsini izah edin.
Karantin məhsulları
Meyvə və tərəvəzlərin saxlanılması
Gündə ən az 400 qram meyvə və tərəvəz yemək, onları bir neçə porsiyaya bölmək tövsiyə olunur: portağal, qreyfrut, banan, alma kimi vacib meyvələr. Bəzi meyvələr xırda-xırda doğranır, dondurulur və lazım olduqda yeyilir.
Tərəvəz, yerkökü, çuğundur, kələm, brokkoli və gül kələm vacibdir. Sarımsaq, zəncəfil, soğan yeməyə əlavə oluna bilər və bununla da rasionunuzu çeşidləndirə bilərsiniz.
Dondurulmuş meyvə və tərəvəzlər
Dondurulmuş giləmeyvə, ananas, manqo desertlər üçün əla fikirdir, çünki lif və vitaminlərlə zəngindir və uzun bişirmə tələb etmir.
Qurudulmuş və konservləşdirilmiş yeməklər
Lobya, noxud, mərci - zülal, lif, vitamin və minerallar anbarıdır. Onlar şorba və salatlara əlavə edilə bilər.
Qurudulmuş meyvələr, noxud, qoz-fındıq
Bu təbii məhsullar sıyıq, salatlara əlavə olunaraq ayrıca yeyilə bilər.
Yumurta
Zülal və qida mənbəyidir. Unutmayın ki, qızartmalardan daha yaxşıdır.
Konservləşdirilmiş lobya, pomidor və noxudu duzsuz alın.
Konservləşdirilmiş tuna və sardina balığı protein və sağlam yağlar mənbəyidir. Konservlərin saxlama müddətini yoxlayın və hər gün onlardan istifadə etməyin. (publika)
Kateqoriya: Sağlamlıq | Baxışlar: 623
Apr 6, 2020 7:09 PM | Müəllif: NiNa.Az
, azerbaycan xeberleri, olkede ve dunyada bas veren en son xeberleri size catdirirq. Ana Xeber, Ana Xəbər, Aztv, Az Tv, Atv, A tv, Xezer Tv, Xezertv, Xezer Xeber, Xezer, ARB Tv, Arbtv, Lider, Lidertv, Lider tv, Spaces tv, Spacestv, Speyis tv, Speyistv, İdman Kanali, Kanal, Kanali, Kanalı, Idman Tv, Medeniyyet Tv, Medeniyyet, Mədəniyyət, Medeniyyettv . Karantin menyusu nece olmalidir UST aciqladi Koronavirus sebebile ozunutecrid dovrunde qidalanma yeniden qurulmalidir b s b xeber verir ki Umumdunya Sehiyye Teskilati koronavirusun yayilmasi ile elaqedar Avropa olkelerinin karantin tecrubesini nezere alaraq qidalanma ile bagli tovsiyeler verib 1 Plan hazirlayin ve yalniz ehtiyac duydugunuz mehsullari alin Artiq gorulmus ehtiyatlari yeniden nezerden kecirin Sonra aile rasionunu planlasdirmaga baslayin heftelik qidalanma plani hazirlayin Bu niye vacibdir Duzgun plan uzre alis veris etseniz xarab olmus mehsullari atmaq mecburiyyetinde qalmayacaqsiniz ve telebatin coxalmasi qiymetlerin artmasina sebeb olmayacaq eyni zamanda hami ucun beraber miqdarda qida elde etmeye imkan verecek 2 Teze erzaqlara ustunluk verin Konservlesdirilmeden cox teze meyve ve terevezlere ustunluk vermek tovsiye olunur Teze erzaq elde etmek mumkun deyilse dondurulmus meyve ve terevezleri secin teze ile muqayisede onlar qida deyerini cox itirmir Eger teze meyve ve ya terevez goyerti cox almisinizsa onlari dondurucuya yerlesdirin 3 Evde bisirin Karantin kulinariya bacariq ve qabiliyyetlerinizi inkisaf etdirmek ucun elverisli vaxtdir Indi hetta coxdan arzulanan reseptleri hazirlamaq imkaniniz ola biler 4 Mehsul catdirilma xidmetinden istifade edin Karantin zamani magazaya dusmemek daha yaxsidir Ozunuz hec bir sey bisire bilmirsinizse hazir yemeklerin catdirilma xidmetinden istifade ede bilersiniz Odenisin temassiz olmasi ve kuryerin her seyi seliqeli sekilde qapida qoymasi vacibdir Mehsullarin duzgun qablasdirmada ve lazimi temperaturda gelmesi muhumdur 5 Yemek qaydalarina emel edin Xestelikden qorunmaq ucun asagidakilardan emin olmaq lazimdir eller metbex ve qablar temiz olmalidir yemeyi diqqetle bisirin yemekleri tovsiye olunan temperaturda saxlayin temiz sudan ve teze mehsullardan istifade edin 6 Duzu mehdudlasdirin Eger erzaqlar teze deyilse daha cox dondurulmus qidalar ve ya konservlesdirilmis mehsullar yemeye baslamisinizsa yemeyin duzunun az olmasina diqqet yetirilmelidir Hazir qidalar ve konservler cox miqdarda duz ehtiva edir UST gunde 5 qramdan az duz istifade etmeyi meslehet gorur Konservlesdirilmis yemeklerden imtina etmek mumkun olmadiqda natrium duz miqdarini azaltmaq ucun konservlesdirilmis terevezleri yuya bilersiniz Tursu qidalarinin terkibinde cox miqdarda natrium duzlari oldugunu da unutmayin Bismis yemek teze ve dadsiz olmalidirmi Duz evezine edviyyatlari sinayin ve etirli bitkilerden istifade ede bilersiniz 7 Seker az yeyin Sirniyyat isteyirsinizse teze meyvelere ustunluk vermek daha yaxsidir Teze meyve olmasa bele secim coxdur Dondurulmus qurudulmus meyvelerden kompotlardan istifade ede bilersiniz ancaq bunlarin hamisinin kifayet qeder seker ehtiva etdiyini unutmayin Terkibinde daha az yag seker olan desertler secmek ve adi porsiyani iki defe azaltmaq daha yaxsidir 8 Daha az yag yeyilmelidir Qizardilmis yemekleri qaynadilmis mehsula deyismekle yag miqdarini azaltmaq olar Qizartma yemeklerden imtina etmekle yag miqdari keskin azalacaq Bele yemek darixdiricidir Onda hec olmasa sobada bismis yemeklere ustunluk verin qizartmaya yox Qizartmalardan hele de imtina ede bilmirsinizse uzum zeytun ve gunebaxan kimi doymamis yaglardan istifade etmek daha yaxsidir Terkibinde doymamis yaglar olan qidalara baliq ve qoz findiq kimi ustunluk verin Karantin erzinde daha az mal eti qus eti derisini mutleq soyun yeyimelidir donuz piyi ve palma yaglarini azaltmaga calisin Trans yaglari tamamile aradan qaldirmaq daha yaxsidir Hidrogenlesdirilmis yag terkibli erzaqlar alanda etiketlerini diqqetle oxuyun Yadda saxlayin ki qizardilmis qidalar hemcinin pecenye dondurulmus pizza kraker ve marqarinin terkibine yuksek miqdarda trans yaglar daxildir 9 Bedenin lif ile selluloza doymasi lazimdir Lif saglam hezm sisteminin acaridir Bundan elave lif bedeni qidalandirdigi ucun cox yememeye komek edir Lifin esas menbeleri meyve ve terevez hemcinin muxtelif taxil mehsullaridir yulaf qehveyi duyu kuinoa bugda coreyi ve s 11 Spirtli ickilerden imtina edin ve ya azaldin Alkoqol yalniz suuru deyisdirmir ve asililiq yaratmir eyni zamanda immunitet sisteminin reaksiyasini ehemiyyetli derecede zeifledir Alkoqol icmek immuniteti cox zeifledir ve orqanizm COVID 19 daxil olmaqla xesteliklere qarsi cixa bilmez Spirtli ickilerden xususile karantinde imtina etmek lazimdir Alkoqol psixoaktiv madde oldugundan adekvat qerarverme qabiliyyetine de tesir gosterir Diger eks neticesi odur ki spirt bezi dermanlarin mualicevi xususiyyetlerini zeiflede biler ve ya basqalarinin tesirini artira biler 12 Birlikde aile yemeklerinden hezz alin Bir cox aile ucun karantin masa etrafinda birlikde toplana bildiyi nadir imkandir UST aciqlayib ki karantin gunleri hem usaga sexsi gigiyena qaydalarini oyretmek hem de saglam yemek bacariqlarini asilamaq ucun furset kimi deyerlendirile biler Meselen usaqlarin menyu secmesine icaze verin Sade yemekleri birlikde bisirin qalan yemeyi nece saxlayacaginizi ciy et ve baliqlari ayri kesmeyin saxlamagin vacibliyini ve metbexin nece temizlenmesini izah edin Karantin mehsullari Meyve ve terevezlerin saxlanilmasi Gunde en az 400 qram meyve ve terevez yemek onlari bir nece porsiyaya bolmek tovsiye olunur portagal qreyfrut banan alma kimi vacib meyveler Bezi meyveler xirda xirda dogranir dondurulur ve lazim olduqda yeyilir Terevez yerkoku cugundur kelem brokkoli ve gul kelem vacibdir Sarimsaq zencefil sogan yemeye elave oluna biler ve bununla da rasionunuzu cesidlendire bilersiniz Dondurulmus meyve ve terevezler Dondurulmus gilemeyve ananas manqo desertler ucun ela fikirdir cunki lif ve vitaminlerle zengindir ve uzun bisirme teleb etmir Qurudulmus ve konservlesdirilmis yemekler Lobya noxud merci zulal lif vitamin ve minerallar anbaridir Onlar sorba ve salatlara elave edile biler Qurudulmus meyveler noxud qoz findiq Bu tebii mehsullar siyiq salatlara elave olunaraq ayrica yeyile biler Yumurta Zulal ve qida menbeyidir Unutmayin ki qizartmalardan daha yaxsidir Konservlesdirilmis lobya pomidor ve noxudu duzsuz alin Konservlesdirilmis tuna ve sardina baligi protein ve saglam yaglar menbeyidir Konservlerin saxlama muddetini yoxlayin ve her gun onlardan istifade etmeyin publika